ANESTEZ
İ ALACAK HASTADA HAZIRLIKGenel anestezi nedir?
Anestezi, duyumsama yoklu
ğudur. Genel Anestezi, geçici bilinç kaybı ile birlikte duyu fonksiyonlarının ortadan kalkmasıdır. Alman tıbbında ve Türkiye'de bazı insanlar arasında Genel Anestezi deyimi yerine "Narkoz" da denilmektedir. Narkoz, anestezi ile eş anlamlı gibi görülüyor olsa da, tam bilinç kaybı olmadan, duyarlılığın ileri derecede ortadan kalkmasıyla oluşan belirgin uyuşma halidir.Genel Anestezinin alternatif formlar
ı da mevcuttur. Bunlar Bölgesel Anestezi, Lokal Anestezi ve Sedasyon şeklinde gruplandırılabilirler.Bölgesel Anestezi: Vücudun bir parças
ının duyusunun ortadan kaldırılmasıdır. Kişi ameliyat sırasında etrafında olan olaylardan haberdardır. Örneğin bir kolun ağrı duyusu bölgesel blok yapılarak ortadan kaldırılabilir. Yada epidural veya spinal anestezi uygulanarak, yani omurilikten çıkan sinirler lokal anestezik ilaçlarla bloke edilerek ameliyat olucak bölgedeki ağrı duyusu kaldırılabilir.Hava yolunun korunmas
ını sağlama avantajindan dolayı bazı durumlarda bölgesel anestezi daha güvenilirdir. Örnegin hasta tok ise veya solunumla ilgili problemleri mevcutsa daha avantajlı olur.Ayr
ıca bölgesel anestezi uygulanan hastalarda ameliyat sonrası ağrı daha az olur.Lokal Anestezi: Sadece vücudun küçük bir bölümünün a
ğrı duyusunu ortadan kaldırır. Örneğin cilt kesisi olduğunda dikiş atmak için yararlanılabilir.Sedasyon: Hastay
ı rahatlatmak ve sakinleştirmek için kullanılır. Bilinç açıktır, geçici hafıza kaybı söz konusudur. Genellikle lokal ve bölgesel anesteziyi desteklemek amacıyla kullanılır.Genel anesteziyi kim uygular?
Kanada'da anestezi, bu dalda uzmanl
ığını almış doktorlar tarafından uygulanır. Hemşireler Kanada'da anestezi veremezler. Kanada ve İngiltere'de anestezi uygulayan doktorlara "Anestezist", Amerika'da "Anesteziolojist" denilmektedir. .Türkiye'de anestezi uzman
ının bulunmadığı yerlerde anestezi, Anestezi Teknisyenleri tarafindan verilmektedir. Anestezi Teknisyenleri lise sonrası 2 yıllık Sağlık Meslek Yüksek Okulunun Anestezi bölümünden mezun olmuş kişilerdir. Tıp eğitimi almamış kişiler tarafından anestezi uygulanması çeşitli sakıncaları beraberinde getirmektedir. Türkiye'de hemşirelerin anestezi verme yetkileri yoktur.Premedikasyon nedir? Amac
ı nedir?Halk aras
ında "Cesaret İğnesi de denilen premedikasyonun en önemli amacı ameliyata girecek hastanın endişesini, korkusunu azaltmak, hafif uyku hali oluşturmak, bulantı, kusma, kalp ritm bozukluklarını önlemek, tükrük ve üst solunum yollarının salgılarını azaltmaktır.Anestezistler anesteziyi nas
ıl uygular?Anestezistler hastan
ın hangi ameliyatı olacağını, özgeçmişi ve soygeçmişini bilmelidir. Özellikle anesteziklerle ilgili geçmişini iyi sorgulamalıdır.Anestezist, hasta ameliyat masas
ına geldiğinde ilk önce hastanın kalp atımları, kan basıncı (tansiyon), kan oksijen düzeyi ve vücut ısısını saptamaya yarayan ölçümleri yapar.Genel Anestezi s
ırasında uyku, bilinç kaybı, ağrı yokluğu, hareket yokluğu oluşmaktadır. Genelde ilacın damar içine enjeksiyonu ile anesteziye başlanır, bilinç kaybını takiben kaslar kas gevşetici ilaç ile felç haline sokulur. Ameliyat sırasında hastanın solunumu kontrol altında tutulmalıdır ve anestezinin devamı için anestezik gazlar kullanılır. Bu nedenle hastanın soluk borusuna "Endotrakeal Tüp" denilen bir tüp yerleştirilip bunun aracılığıyla hasta anestezi makinasına bağlanır. Makine aracılığıyla hastaya oksijen, hava ve anestezik gaz karışımı verilir. Hastanın ameliyat boyunca tüm yaşamsal fonksiyonları ( Solunum, Kan Basıncı, Kalp Ritmi vb ) ve kanamalar, verilecek sıvılar anestezist tarafından izlenir ve yukarıda belirtilen fonksiyonların devamı sağlanır.Anesteziden nas
ıl uyanılır?Uyanma kullan
ılan anestezik ilacın tipi, ameliyatın süresi gibi birçok faktöre bağlıdır. Ameliyat bittiğinde anestezik ilaçlar kesilir. Hastada kas gevşetici ilaçların etkinliği ortadan kalktığında ve solunum yeterli olduğunda soluk borusundaki tüp çıkarılır. Hastanın sözlü uyaranlara yanıtı olduğu zaman uyanma odasına alınır. Tamamen uyanana kadar orada tutulur. Yapılan cerrahi girişim ne kadar kısa da olsa genel anestezi alan her hasta 24 saat kadar yoğun dikkat ve refleks gerektiren işleri, örneğin otomobil kullanmak gibi yapmamalıdır.Genel anestezi ne kadar güvenlidir?
Modern monitörler, daha iyi ilaçlar ve en önemlisi bunlar
ı kullanabilecek anestezi uzmanlarının varlığı anesteziyi gün geçtikçe daha güvenilir hale getirmektedir. 1982' de anesteziye bağlı ölümler 1/10.000 iken günümüzde bu oran 1/200.000 dir.Genel anestezinin yan etkileri nelerdir?
En belirgin etkiler, kusma ve mide bulant
ısı %10, " boğaz ağrısı % 10 , " düşük kan basıncı %3, " ameliyat sonrası solunum desteği gereksinimi %3, " anormal kalp ritmi %1, " yüksek tansiyon %1, " uzun dönem oryantasyon bozukluğu ve şuur bulanıklığı %0.5 dir.GENEL ANESTEZİYİ DAHA G
ÜVENİLİR KILMANIN YOLLARI1-Ameliyat öncesi muayene: Hasta mutlaka ameliyatdan önce anestezi doktoru taraf
ından muayene edilmeli ve sorgulanmalıdır. Muayenede, eşlik eden kalp, akciğer ve sistemik hastalıkları araştırılmalıdır. Hastanın hergün mutlaka içtiği ilaç olup olmadığı, ilaç allerjisi varlığı, daha önceden genel anestezi alıp almadığı, eğer daha önce genel anestezi almışsa bununla ilgili öykü dikkatli bir şekilde sorgulanmalıdır.2-Sigaray
ı bırakmak: Sigara ameliyat sonrası solunum problemlerinin nedeni olarak gösterilmektedir. Hasta sigarayı bıraktığında akciğerlerdeki düzelmenin tam olarak görülebilmesi 1 hafta ile 6 ay arasında zaman almaktadır.3-
Şişmanlık: Şişman insanlarda ameliyat sonrası problemler daha sık gözlenmektedir.4-Midenin Bo
ş Olması: Yaşa göre değişmekle birlikte erişkin hastalar için genel anestezi öncesinde enaz 8 saatlik açlık döneminin bulunmasi gereklidir. Çünkü tokluğa bağlı kusma, mide içeriğinin akciğerlere kaçışı gibi problemler anestezi sırasında ve sonrasında çok önemli sorunlara yol açabilir. Bu nedenle hasta, acil olmayan ameliyatlar için aç kalma konusunda anestezi doktorunun söylediklerini dikkatli bir şekilde uygulamalıdır.Genel Yaklaşım
1) Operaston öncesi değerlendirme;
öyküye, ilave olarak fizik muayene, anestezi uzmanı ve diğer hekimlerle yapılan konsultasyonlar sonucu istenen her türlü labaratuar testlerini içerir.2) T
ıbbi değerlendirme, operatif işlemi ve nekahat (iyileşme) dönemini sorunlu hale getirebilecek tüm sorunları ortaya çıkaracak şekilde yapılır.3) Tüm önceki sağlık kayıtları elde edilir.
4) LABORATUAR ÇALI
ŞMALARI " Rutin labaratuar Çalışmaları (biokimya bölümünde yapılır, kanda bulunan maddelerle ilgili bilgi alınır) " Tam kan sayımı (kandaki hücreler sayılır) " Serolojik testler (daha önce geçirilmiş hastalıklarla ilgili bilgi elde edilir) " Akciğer filmi " İdrar tetkikleri " Anti HIV, HbsAg, AntiHCV tayini (AIDS,hepatitB ve hepatitC varlığı araştırılır) " Kan grubu tayini- Crossmatch tayini " Ulrasonografi5) KONSULTASYONLAR
Aneztesi konsultasyonu
a)Her hasta için uygun anestezinin seçilmesi
b)ilaç etkileşmeleri
c)önceki anesteteik tecrübelerini(problemleri)
d)Hastanın tercihleri
e)information-kontakt
6) OPERASYON İZNİNİN ALINMASI
Prosedürün, hastaya uygun bir biçimde anlat
ılması riskleri ve muhtemel sonuçları, alternatiflerinin açığa kavuşturulmasının ardından hasta veya ebeveynlerinin veya yasal velisi cerrahi öncesi bir izin belgesini imzalar.